De man is een slavendrijver! Weet je wat hij doet? Hij belt je gewoon om 9 uur wakker, vragen of het lukt. Altijd maar weer die vragen. En dat elke dag! Niet normaal man. Slaapt die gast wel eens? En zondagochtend om 6 uur, gewoon mail beantwoorden. En? Ehhh, ja heb ik wel het vak Innovation gehaald, 30 EC in de pocket, was me nooit gelukt, zomaar 6 maanden vertraging anders. En het was toch wel de beste voorbereiding op mijn stage eigenlijk. Maar het blijft een aparte die oude.

Mooi, studenten die honest to god feedback geven online en in your face. En ja, ik zit ze achter de vodden, zij hebben een tijdsperspectief van max 7 dagen tot het volgende weekend, ik van 4 jaar, met oog op hun start positie op de arbeidsmarkt.

Veel van mijn student klanten komen uit een speciale categorie afstudeerders: de lang studeerders die alleen nog een scriptie onderzoek moeten doen om een diploma te krijgen. Slim, vaak gedreven, maar ergens de weg kwijtgeraakt. Of door het schoolsysteem even in de luren gelegd. Ik mag met ze werken, de start zoeken, de motivatie opbouwen. En misschien leren ze ook nog wat van me. Je hoeft niet te wachten op motivatie om te beginnen. Begin gewoon, plaats het eerste kleine lego blokje, en de motivatie komt vanzelf, blokje bij blokje.

Als je dan kijkt en analyseert waarom de scriptie de vorige keer is mislukt komt het vaak voort uit hetzelfde probleem: een slecht voorstel, en een nog beroerder plan van aanpak. De kwestie, het probleem is niet scherp genoeg. De doelstelling van het onderzoek is daarna veel te vaag. En de opbouw van het onderzoek met deelvragen is eigenlijk niet uitvoerbaar. Dan snel beginnen, en vastlopen. Slechte vragen, slecht onderzoek; geen diploma.

No alt text provided for this image

De kunst van het vragen stellen is vrij aardig neergezet door die oude Griekse filosoof Socrates. Met de principes van zijn dialoogvorm word je gedwongen om je ideeën echt te onderzoeken, je kritisch denken wordt gestimuleerd en het bevordert je zelfreflectie. En dat kan zo maar mijn rol zijn in het HBO ICT onderwijs. Vragen, nog meer vragen, blijven vragen tot de kwestie wel duidelijk is, de hoofdvraag messcherp. De deelvragen helder, en uitvoerbaar. Met een plan van aanpak dat werkt, ze het voor zich zien, actionable. Een mooi recept voor succes. En dat diploma. Belangrijk in een maatschappij die nog diploma centrisch is.

De vraag die ik deze week had is kijken of ChatGPT die Socratische rol kan overnemen, aanvullen, complementeren. Een didactische transformatie, augment the teacher. Een transformatie die start in die eeuwen oude methode: de Socratische dialoog. Het verweven van de Socratische dialoog met AI in het HBO-onderwijs heeft mooie voordelen. Student aan de ene kant van het keyboard, Socrates die antwoord geeft aan de andere kant. Het stimuleert kritisch denken. Bevordert creativiteit. Vergroot de betrokkenheid van studenten. Maar misschien nog wel belangrijker, het geeft studenten de mogelijkheid om op hun eigen tempo te leren en te ontdekken, hun vragen te perfectioneren.

Naarmate AI-technologieën als ChatGPT verder evolueren, zullen ze ongetwijfeld nog beter worden. Beter worden in het stellen van de soorten vragen die Socrates zou hebben gesteld. Dit betekent een grotere personalisatie van het leren. Personalisatie waarbij AI-systemen in staat zijn om de behoeften van mijn studenten te identificeren en daarop in te spelen. Hier, nu, in realtime.

De gevolgen hiervan zijn enorm. In een wereld waar het HBO-onderwijs steeds meer hybride wordt, online gaat en AI steeds slimmer wordt, wordt de mogelijkheid om vragen te stellen en om over onderwerpen te discussiëren steeds toegankelijker en uitgebreider, completer. Het betekent dat studenten, alle studenten, toegang kunnen krijgen tot persoonlijk onderwijs van hoge kwaliteit, ongeacht hun locatie of achtergrond. How’s that for inclusive.

Daarbij mag de rol van de docent niet worden onderschat. AI kan helpen bij het stellen van vragen, het is het de menselijke factor die de antwoorden interpreteert, de dialoog leidt en het leren vormgeeft. Docenten zullen altijd een onmisbare schakel blijven in het leerproces. Alleen een ander schakel. En mogelijk zomaar meer focus op de motivatie, en minder op de inhoud. Meer focus op de vraag, minder op het antwoord. Wie weet. De docent coach.

Het gebruik van AI in het HBO-onderwijs, geïnspireerd door de vraagtechnieken van Socrates, is een krachtig hulpmiddel. Maar het is slechts dat – een hulpmiddel. Het is aan ons, als docent, als mens, als docent coach, om te beslissen hoe we het gebruiken, hoe we het ontwikkelen en hoe we het vormgeven om de beste mogelijke leerervaring te creëren.

No alt text provided for this image

We staan aan het begin van een nieuw tijdperk van onderwijs. De Socratische dialoog, AI en de menselijke creativiteit komen samen om nieuwe mogelijkheden te creëren. Ik wil deze kans grijpen om een toekomst te bouwen waarin iedereen de kans krijgt om te leren. Te groeien. Tot bloei te komen. Iedereen, al mijn studenten. Dat is een toekomstbeeld om naar uit te kijken. Zoals ik al mij student klanten beloof: ik beloof je dat je toch een diploma haalt, en ik beloof je dat me niet aardig vindt. Ik lig in mijn Socratisch hangmat, jij doet het werkt. Samen fixen we dit. Wat een mooi vak.